ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Στις 8 Μαΐου 1945, ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος έληξε τυπικά με την ήττα της Γερμανίας και των συμμάχων της. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, αυτό που τερματίστηκε ήταν ο δεύτερος γύρος ενός πολέμου διάρκειας τριάντα ετών, ο οποίος είχε ξεκινήσει το 1914. Οι ρίζες αυτής της σύγκρουσης εντοπίζονταν ακόμη πιο πίσω, στο μακρινό 1871.

Από γεωπολιτική άποψη, η Γαλλία ουδέποτε αποδέχθηκε την ενοποίηση της Γερμανίας υπό τον Μπίσμαρκ, καθώς θεωρούσε ότι απειλούσε την ιστορική της ηγεμονία στην ηπειρωτική Ευρώπη. Παράλληλα, η Μεγάλη Βρετανία αντιστεκόταν σθεναρά στον αυξανόμενο ανταγωνισμό της Γερμανίας στο παγκόσμιο εμπόριο. Μέσα σε λίγες δεκαετίες, ένα σύνολο μικρών, φεουδαρχικών κρατιδίων αγροτικής παραγωγής μεταμορφώθηκε, χάρη στην πολιτική του Μπίσμαρκ, σε ένα σύγχρονο και ισχυρό βιομηχανικό κράτος, το οποίο κατέκτησε σταδιακά σημαντικό μερίδιο των παγκόσμιων αγορών. Η ετικέτα «Made in Germany», που αρχικά επιβλήθηκε από την Αγγλία πριν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στα γερμανικά προϊόντα για να ανακόψει τη διείδυσή τους, είχε τελικά το αντίθετο αποτέλεσμα, συνδέοντας τα γερμανικά προϊόντα με την αξιοπιστία και την καινοτομία.

Στον πολιτικό τομέα, ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος αποτέλεσε μια ευκαιρία για τις φιλελεύθερες δυνάμεις, με επίκεντρο τη Γαλλία, να ανατρέψουν τον παλαιό κόσμο. Με όχημα την κοινοβουλευτική δημοκρατία, επιχείρησαν να εδραιώσουν τις αξίες του φιλελευθερισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στη «Νέα Ευρώπη» του Τέκτονα Καλέργη, οι ταυτοτικές και ιδεαλιστικές αξίες των εθνών, καθώς και οι ιδιαιτερότητές τους, φαινόταν να μην έχουν θέση, με το άτομο να αναδεικνύεται ως η υπέρτατη αξία. Ο Μπολσεβικισμός, που αρχικά είχε τρομάξει τη φιλελεύθερη Ευρώπη, αποδείχθηκε ότι μοιραζόταν μαζί της την κοινή αξία του διεθνισμού. Άλλωστε, υπήρχε και ο κοινός τόπος της πνευματικής ηγεσίας των δύο αυτών πολιτικών ρευμάτων, η οποία συχνά συνδεόταν με την εβραϊκή καταγωγή πολλών ηγετικών φυσιογνωμιών τους.

Ωστόσο, ο Φασισμός στην Ιταλία και, κυρίως, το ιστορικά απροσδόκητο φαινόμενο του Χίτλερ στη Γερμανία έφεραν ριζικές αλλαγές στην Ευρώπη. Τα νέα αυτά πολιτικά κινήματα προσέφεραν λύσεις και απαντήσεις στα πολιτικά και οικονομικά αδιέξοδα στα οποία είχαν οδηγήσει ο καπιταλισμός και ο μπολσεβικισμός κατά την περίοδο του μεσοπολέμου, καθιστώντας αυτές τις νέες μορφές πολιτεύματος ελκυστικές στους λαούς της Ευρώπης. Για πρώτη φορά, ο εθνικισμός ενώθηκε με τον σοσιαλισμό, τοποθετώντας ξανά το σύνολο πάνω από το άτομο και τις ιδεαλιστικές ευρωπαϊκές αξίες των εθνών πάνω στον υλισμό του καπιταλισμού, του φιλελευθερισμού και του κομμουνισμού. Ο Χίτλερ πέτυχε κάτι φαινομενικά ακατόρθωτο, απελευθερώνοντας τη Γερμανία από τα δεσμά της Συνθήκης των Βερσαλλιών, ενώ το εντυπωσιακό οικονομικό θαύμα της Γερμανίας και η ολική της επανένταξη στις παγκόσμιες αγορές αποτέλεσαν το επιστέγασμα της επιτυχίας του γερμανικού μοντέλου. Η σύγκρουση και η ολοκληρωτική αναμέτρηση των δύο αυτών κόσμων ήταν πλέον αναπόφευκτος.

Η Γερμανία και όσα πρέσβευε ηττήθηκαν, με το Βερολίνο να μετατρέπεται στις νέες «Θερμοπύλες» του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Ωστόσο, πριν την τελική της πτώση, η Γερμανία προσέφερε στην Ευρώπη και την ανθρωπότητα μερικά σημαντικά "δώρα": την καταστροφή της τεράστιας σοβιετικής στρατιάς που είχε συγκεντρωθεί στα σύνορα της Ευρώπης το 1941 με σκοπό την κατάληψη και την μπολσεβικοποίηση της ηπείρου, το θανάσιμο πλήγμα κατά της αποικιοκρατίας της Γαλλίας και της Αγγλίας από το οποίο οι δύο αυτές δυνάμεις δεν μπόρεσαν ποτέ να ανακάμψουν πλήρως, χαρίζοντας την ελευθερία σε πολλούς λαούς μετά τον πόλεμο, αλλά και την ελπίδα στα έθνη ότι υπήρχε και ένας τρίτος δρόμος πέρα από την παγκοσμιοποίηση του καπιταλισμού και τον διεθνισμό του κομμουνισμού.

Στην πρώτη φωτογραφία εικονίζεται ο 12χρονος Άλφρεντ Ζεχ από το Γκόλντεναου της Σιλεσίας. Κατά τη διάρκεια των μαχών στην περιοχή του, και παρά την άρνηση της μητέρας του, ο μικρός Άλφρεντ άρπαξε το κάρο του πατέρα του και μετέβη στο πεδίο της μάχης. Εκεί, μόνος του, φόρτωσε στο κάρο του οκτώ τραυματισμένους Γερμανούς στρατιώτες την πρώτη φορά, μεταφέροντάς τους στην ασφάλεια, και στη συνέχεια επέστρεψε για άλλους τέσσερις. Λίγο καιρό αργότερα, ένας Γερμανός Στρατηγός εμφανίστηκε στο σπίτι του, ανακοινώνοντας στη μητέρα του ότι ο γιος της ήταν προσκεκλημένος στο Βερολίνο για να παρασημοφορηθεί. Ο μικρός Άλφρεντ Ζεχ οδηγήθηκε στο Βερολίνο με ειδική πτήση, όπου στις 20 Μαρτίου 1945 παρασημοφορήθηκε από τον ίδιο τον Αδόλφο Χίτλερ. Στις υπόλοιπες φωτογραφίες αποτυπώνεται η "προσφορά" των νικητών στον ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Τεκμήρια Ιστορίας